การจัดการการรั่วไหล

ความสำคัญและพันธกิจ

กิจกรรมสำรวจและผลิตของอุตสาหกรรมน้ำมันและก๊าซ รวมถึงการขนส่งผ่านทางท่อ ขนส่งทางทะเล รถบรรทุก หรือรถไฟ ล้วนมีความเสี่ยงที่จะเกิดการรั่วไหลโดยอุบัติเหตุ ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม และชุมชน ดังนั้น การป้องกันและการลดความเสี่ยงเหล่านี้จึงมีความสำคัญอย่างยิ่ง ปตท.สผ. มุ่งมั่นพัฒนาระบบควบคุมการดำเนินงาน และมีมาตรการลดผลกระทบที่มีประสิทธิภาพ เรามีความพร้อมในการรับมือและจัดการกรณีการรั่วไหล ซึ่งถือเป็นสิ่งสำคัญยิ่งในการจำกัดและบรรเทาผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม และชุมชน

เป้าหมายสำคัญ

อัตราการรั่วไหลเป็นศูนย์

แนวทางการบริหารจัดการ

บริษัทมีเป้าหมายหลัก คือ การทำให้อุบัติเหตุด้านความปลอดภัย มั่นคง อาชีวอนามัย และสิ่งแวดล้อมเป็นศูนย์ (SSHE Target Zero) ซึ่งการรั่วไหลเป็นศูนย์ หรือ Zero Spill เป็นหนึ่งในเป้าหมายดังกล่าว และได้กำหนดเป็นหนึ่งในตัวชี้วัดหลักประจำปีทางด้าน SSHE ของบริษัท โดยเริ่มจากการคาดการณ์สถานการณ์ที่อาจเกิดการรั่วไหลจากกิจกรรมของบริษัท การเตรียมความพร้อมในการตอบสนองตามหลักการของแผนบริหารจัดการการรั่วไหล (Spill Management Plan) ซึ่งมีการกำหนดโครงสร้างองค์กรในการตอบสนองและบริหารจัดการเหตุการณ์รั่วไหลอย่างมีประสิทธิภาพ รวมถึงการกำหนดให้มีเอกสาร อุปกรณ์ และทรัพยากรที่เกี่ยวข้องต่อการรับมือต่อเหตุการณ์รั่วไหลอย่างเหมาะสม

บริษัทได้พัฒนาและปรับปรุงแผนบริหารการจัดการการรั่วไหลให้ทันสมัยอย่างสม่ำเสมอ โดยมีการกำหนดระดับการตอบสนองต่อการรั่วไหลเป็น 3 ระดับตามความสามารถในการตอบสนองต่อเหตุรั่วไหล เพื่อให้สอดคล้องกับแนวทางขององค์กรระดับสากลของอุตสาหกรรมปิโตรเลียม ได้แก่ สมาคมอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมของอุตสาหกรรมปิโตรเลียมนานาชาติ (IPIECA) และ สมาคมผู้ผลิตน้ำมันและก๊าซ (International Association of Oil and Gas Producers – IOGP) นั่นคือ

ระดับที่ 1

หมายถึง บริษัทสามารถจัดการการรั่วไหลได้ด้วยทรัพยากรที่มีอยู่ภายในโครงการเองและ/หรือให้การตอบสนองเบื้องต้นต่อการรั่วไหลที่มีขนาดใหญ่กว่า

ระดับที่ 2

หมายถึง บริษัทสามารถจัดการการรั่วไหลได้ด้วยทรัพยากรที่มีอยู่ในระดับที่ 1 ร่วมกับการขอสนับสนุนจากหน่วยงานอื่น ๆ ภายในประเทศ สำหรับประเทศไทย เช่น องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น องค์การบริหารส่วนตำบล กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย กรมเจ้าท่า ศูนย์อำนวยการรักษาผลประโยชน์ของชาติทางทะเล กองทัพเรือ สมาคมอนุรักษ์สภาพแวดล้อมของกลุ่มอุตสาหกรรมน้ำมัน (Oil Industry Environmental Safety Group Association – IESG สำหรับประเทศไทย) และ สำหรับประเทศมาเลเซีย เช่น กลุ่มให้ความช่วยเหลืออุตสาหกรรมปิโตรเลียมของมาเลเซีย (Petroleum Industry of Malaysia Mutual Aid Group - PIMMAG สำหรับประเทศมาเลเซีย) เป็นต้น

ระดับที่ 3

หมายถึง บริษัทสามารถจัดการการรั่วไหลได้ด้วยทรัพยากรที่มีอยู่ ร่วมกับการขอสนับสนุนจากหน่วยงานอื่น ๆ ระดับสากล ซึ่งขึ้นอยู่กับขนาด ความซับซ้อนของการตอบสนองต่อการรั่วไหล และ/หรือ ผลกระทบที่อาจะเกิดขึ้น เช่น บริษัทจัดการการรั่วไหลของน้ำมัน (Oil Spill Response Limited - OSRL) เป็นต้น

การบริหารจัดการความเสี่ยงของการรั่วไหล

ปตท.ผส. ได้บริหารจัดการความเสี่ยงของการรั่วไหลตามข้อกำหนดทางกฎหมาย และกระบวนการบริหารความเสี่ยงของบริษัทในทุกระยะของการสำรวจและผลิตปิโตรเลียม ตามมาตรฐานการจัดการความเสี่ยงด้านความปลอดมัย มั่นคง อาชีวอนามัย และสิ่งแวดล้อม มาตรฐานการบริหารจัดการอุบัติการณ์ และมาตรฐานการบริหารจัดการเหตุฉุกเฉิน เพื่อให้มั่นใจว่าการรั่วไหลจากแต่ละกิจกรรมได้ถูกประเมินและกำหนดมาตรการลดความเสี่ยงนั้น ๆ อยู่ในระดับที่ยอมรับได้ (As Low As Reasonably Practicable: ALARP) นอกจากนี้ บริษัทฯ ได้ดำเนินการประเมินความสามารถในการจัดการกับการรั่วไหล (Spill Capability Assessment) การประเมินมาตรการป้องกันผลกระทบจากเหตุรั่วไหล (Spill Impact Mitigation Assessment: SIMA) เพื่อพิจารณามาตรการตอบสนองเหตุที่เหมาะสมในแต่ละฉากทัศน์ที่อาจเกิดขึ้น และจะดำเนินการทบทวนความเสี่ยงอย่างสม่ำเสมอเพื่อให้มั่นใจว่า โครงการสามารถจัดการการรั่วไหลให้อยู่ในระดับที่ยอมรับได้ (ALARP) ได้อย่างเหมาะสมและเกิดประสิทธิผลในการลดผลกระทบและการตอบสนองต่อเหตุการณ์

บริษัทฯ ยังมีการจัดทำ แผนตอบสนองต่อการรั่วไหล และร่วมการฝึกซ้อมแผนฉุกเฉินระดับบริษัทและระดับพื้นที่โครงการอย่างสม่ำเสมอ เพื่อประเมินความพร้อมและศักยภาพในการตอบสนองต่อเหตุรั่วไหล รวมถึงเสนอแผนการปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง ทั้งนี้ บริษัทในฐานะสมาชิกของ IESG ได้ให้การสนับสนุนในการเตรียมความพร้อมของการจัดการการรั่วไหลในประเทศไทย โดยมีพันธกิจในการดำเนินงานเชิงรุกร่วมกับสมาชิกในด้านการป้องกันการเกิดอุบัติเหตุ และการเตรียมความพร้อมเพื่อแก้ไขปัญหาอย่างมีประสิทธิภาพ หากมีการรั่วไหลของน้ำมันเกิดขึ้น รวมทั้งในการร่วมสร้างความน่าเชื่อถือให้ปรากฏต่อสังคม

ในปี 2567 ปตท.สผ. และบริษัท ปตท.สผ. เอนเนอร์ยี่ ดีเวลลอปเมนท์ จำกัด เข้าร่วมการฝึกซ้อมแผนปฏิบัติการขจัดมลพิษทางน้ำเนื่องจากน้ำมันและเคมีภัณฑ์แห่งชาติ ครั้งที่ 13 (13^th Thailand Oil and Chemical Spill Response Exercise - TOC-EX13) ซึ่งจัดโดยกรมเจ้าท่า กระทรวงคมนาคม เพื่อเตรียมความพร้อมรับมือและตอบสนองต่อสถานการณ์ฉุกเฉินร่วมกันได้อย่างมีประสิทธิภาพหากเกิดเหตุการณ์ขึ้น โดยสำหรับการฝึกซ้อมแผนปฏิบัติการฯ ร่วมกับหน่วยราชการต่าง ๆ ครั้งนี้ เป็นหนึ่งในการดำเนินงานของ ปตท.สผ. ซึ่งให้ความสำคัญสูงสุดกับการบริหารจัดการด้านความปลอดภัย มั่นคง อาชีวอนามัย และสิ่งแวดล้อม โดยตระหนักเป็นอย่างยิ่งว่าธุรกิจสำรวจและผลิตปิโตรเลียมต้องมีมาตรฐานความปลอดภัยสูง บริษัทฯ จึงยึดถือด้านความปลอดภัยเป็นพื้นฐานที่สำคัญในทุกกิจกรรมการดำเนินงาน เพื่อให้มั่นใจว่าการปฏิบัติงานมีประสิทธิภาพ ปลอดภัย และมีการเตรียมความพร้อมในการตอบสนองต่อเหตุฉุกเฉิน ให้เป็นไปตามมาตรฐานกฎหมายและมาตรฐานสากล

เอกสารที่เกี่ยวข้อง

ผลการดำเนินงานด้านสิ่งแวดล้อม

เอกสาร